Home T́m Ca Dao Trợ Giúp T́m Ca Dao Trang Chủ Toàn Bộ Danh Mục e-Cadao English

Thư Mục

 
Lời Phi Lộ
Lời Giới Thiệu
Cách Sử Dụng
Dẫn Giải
Diêu Dụng
Cảm Nghĩ
 
Ẩm Thực
Chợ Quê
Cội Nguồn
Cổ Tích
Lễ Hội
Lịch Sử
Ngôn Ngữ
Nhân Vật Nữ
Nhạc Cụ Việt Nam
Phong Tục Tập Quán
Quê Ta
Tiền Tệ Việt Nam
Tiểu Luận
Văn Minh Cổ
Vui Ca Dao
 
Trang Nhạc Dân Ca
 
Trang Chủ
 

 
 

 

 
 

Di tích lịch sử dân tộc: Đền thờ Trương Định ở Gia Thuận 

 

Đ́nh Gia Thuận
Đền thờ Trương Định toạ lạc tại ấp 2, xă Gia Thuận, huyện G̣ Công, tỉnh Tiền Giang. 

Đền thờ thuộc loại h́nh di tích lịch sử dân tộc, nơi thờ cúng vị anh hùng dân tộc Trương Định-người có công khai phá mở mang vùng đất G̣ Công. Ông là một trong những người lănh đạo nhân dân Nam Kỳ đứng lên chống quân xâm lược Pháp trong giai đoạn đầu 1858-1864 trước sự nhu nhược của Triều Đ́nh nhà Nguyễn.

Để tưởng nhớ công đức của Ông, nhân dân G̣ Công thường gọi là “Trương Công Định” hoặc “Ông Trương”, có nơi ở G̣ Công gọi là “Ông Lớn”.

G̣ Công là quê hương thứ hai của Trương Định, nơi Ông lớn lên lập nghiệp và kháng chiến chống ách xâm lược của thực dân Pháp.

Trương Định sinh năm 1820, theo sử triều Nguyễn (Đại Nam Chính Biên Liệt Truyện) Trương Định người B́nh Sơn, xă Tư Cung tỉnh Quảng Ngăi,  nay thuộc huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngăi.

Trương Định là con của quan Thuỷ Vệ Uư Trương Cầm, tỉnh Gia Định. Năm 22 tuổi (1844) Trương Định theo cha vào Nam và cưới vợ là bà Lê Thị Thưởng con một nhà hào phú ở làng Tân Phước, huyện Tân Hoà (có sách chép Tân An). Bà Thưởng sinh được hai người con một trưởng nam tên Quyền (dân miền Nam gọi là cậu hai), người con thứ hai là nữ chết khi c̣n nhỏ. Khi cha mất Trương Định ở luôn quê vợ Tân Hoà.

Năm 1859, ông đem hết tài sản và đi quyên góp giúp dân miền Trung bị nạn đói. Trong năm này Trương Định đă đưa gia quyến gồm 5.000 dân nghèo vùng Nam-Ngăi vào khai hoang lập ấp các vùng B́nh Thuận, Tân Phước, Gia Thuận, Kiểng Phước G̣ Công… Theo Nguyễn Thông Lănh Binh Trương Định truyện “Đầu đời Tự Đức, Trương Định bỏ gia tài mộ dân lập đồn điền, được bổ chức Quản Cơ" trong thời gian khẩn hoang và lạc quyên cứu đói Trương Định đă gặp và cưới bà Trần Thị Sanh là anh em con cô con cậu với bà Từ Dũ Thái Hậu (mẹ vua Tự Đức).

Tháng 3-1862, giặc Pháp tấn công chiếm thành Vĩnh Long, triều đ́nh ra lệnh cho Trương Định băi binh, phong làm Lănh Binh An Hà, buộc phải băi binh ở Tân Hoà và gấp rút nhận chức mới ở An Giang. Nhưng ḷng dân và nghĩa quân không chịu, trong lúc đang lưỡng lự giữa ư dân và lệnh vua chưa biết ngă về đâu, Ông nhận được thư của nghĩa hào huyện Tân Long (Chợ Lớn), tỏ ư muốn cử Ông làm chủ soái 3 tỉnh để giết giặc. Cảm sự tính nhiệm của những người yêu nước và nhân dân Ông gạt bỏ lệnh của triều đ́nh và nhận chức "B́nh Tây Đại Nguyên Soái" do dân phong.

Giặc Pháp bao vây Đám lá tối trời, truy kích Ông và nghĩa quân. Thấy được những mặt bất lợi của căn cứ địa G̣ Công đồng bằng bằng phẳng, trống trăi dễ bị giặc bao vây tiêu diệt. Ông rút toàn bộ lực lượng ra khỏi G̣ Công chọn Lư Nhơn một vị trí nằm giữa vùng đất phù sa có rừng dừa nước che kín giáp ranh Biên Hoà (nay là Tp.Hồ Chí Minh) làm đại bản doanh. Để có thời gian củng cố lực lượng nơi căn cứ mới, Trương Định cho phân tán nghĩa quân thành nhiều toán nhỏ. Tuy nhiên việc xây dựng căn cứ mới gặp nhiều khó khăn, nhất là phải đối phó với thủ đoạn của thực dân Pháp.

Thoát cuộc bố ráp truy kích của giặc ở Lư Nhơn, Trương Định trở về Đám lá tối trời, một mặt Ông xây dựng lại lực lượng và cơ sở kháng chiến một mặt Ông truyền hịch đi khắp nơi lên án dă tâm xâm lược của kẻ thù và kêu gọi các sĩ phu, mọi người hăy đứng lên góp công góp sức, hiến kế giúp Ông đánh giặc đó là hịch tháng 8 năm 1864. Hưởng ứng lời hiệu triệu của Ông khắp nơi một làn sóng kháng chiến lại sôi nổi ở Mỹ Tho, Tân An, G̣ Công, Cần Giuộc, Chợ lớn và vùng giáp ranh Biên Hoà làm cho giặc Pháp càng sốt ruột càng ra sức truy t́m để diệt Ông.

Đêm 19 tháng 8 năm 1864, ḍ biết nơi ở của Trương Định, tên phản bội Huỳnh Công Tấn cho quân bao vây đột nhập vào nhà. Trương Định và những nghĩa quân của ông chiến đấu chống trả thật quyết liệt. Ông diệt được một số địch, nhưng bản thân bị thương nặng, biết ḿnh không sống được và quyết không để rơi vào tay giặc, sẳn gươm trong tay, sau khi điểm mặt tên Tấn rồi Ông tự đâm vào bụng tự sát.

Trương Định mất đi nhưng sự nghiệp của Ông vẫn được các nghĩa quân tiếp tục. Hơn năm năm chiến đấu tính từ ngày giặc Pháp xâm lược nước ta tháng 2 năm 1859 đến ngày Trương Định mất 20 tháng 8 năm 1864 chưa phải là dài, nhưng cuộc khởi nghĩa của Ông lập nhiều chiến công vang vội trong điều kiện lực lượng so sánh quá chênh lệch là có lợi cho phía địch nhưng thành tích thật vĩ đại, uy danh của Ông rất lớn ảnh hưởng phong trào khởi nghĩa Trương Định rất to, lan rộng ra khắp cả nước, xứng đáng là ngọn cờ đầu các phong trào khởi nghĩa ở Nam bộ hồi nữa sau thế kỷ trước.

Vào những năm đầu thế kỷ 20 miếu được trùng tu lại do nhân dân đóng góp tiền của xây dựng lại to rộng hơn, lúc này không gọi miếu mà gọi là đ́nh: Đ́nh Gia Thuận với chất liệu bằng gỗ quí, mái lợp ngói âm dương, keo cột theo kiểu tứ trụ chồng rường, cột kê trên táng đá xanh nền loát gạch tàu, bó nền bằng đá tổ ong với đạo lư “ uống nước nhớ nguồn” huyện G̣ Công đă tiến hành tu bổ lại toàn bộ đền thờ Trương Định-Gia Thuận với qui mô và khang trang như ngày nay.

Di tích Đền thờ Trương Định ở Gia Thuận  là di tích cấp quốc gia cùng với di tích Ao Dinh và di tích Đám lá tối trời có tên chung là:

" Các địa điểm liên quan đến cuộc khởi nghĩa Trương Định:

ĐỀN THỜ TRƯƠNG ĐỊNH, ĐÁM LÁ TỐI TRỜI, AO DINH"

Hiện nay không những ở Thị xă Gông Công, huyện G̣ Công, thành phố Mỹ Tho mà ở Thủ đô Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, và hầu hết các thành phố, thị xă khác trong cả nước đều có đường phố lớn và nhiều trường học cũng mang tên Trương Định.

Di tích đền thờ Trương Định ở Gia Thuận được Bộ Văn hóa-Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di tích cấp quốc gia năm 2004./.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Nguồn: tiengianggov

 

Sưu Tầm Tài Liệu và Web Design

  Hà Phương Hoài

Hỗ Trợ Kỹ Thuật

Hoàng Vân, Julia Nguyễn

Web Database

Nguyễn Hoàng Dũng
Xin vui ḷng liên lạc với  haphuonghoai@gmail.com về tất cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
Copyright © 2003 Trang Ca Dao và Tục Ngữ
Last modified: 03/12/18